Oro, e posibel origen di e nomber Oranjestad 200 aña pasa
ORANJESTAD - Dia 24 di augustus 2024 algun instancia na Aruba a conmemora e hecho cu 200 aña pasa, Playa a haya e nomber Oranjestad.
Den consulta cu Archivo Nacional Aruba, Museo Arkeologico Nacional Aruba y Departamento di Cultura, Ministerio di Cultura ta brinda informacion riba e posibel origin di e nomber Oranjestad y su conexion cu e oro haya na Aruba y ta splica di e historia di Playa cu ta bay hopi mas aña atras.
Na juni 1824, e hoben Willem Rasmijn, a descubri oro na Aruba, pa ta exacto na Rooi Fluit
E rooi tabata seco y Willem a wak un piedra briyante di color oro. Willem a hiba e piedra pa su tata, cu despues di a constata cu esaki ta oro, a bende esaki. Akinan ta na unda cu e noticia cu a haya oro na Aruba a plama y e ‘gold rush’ a cuminsa na Aruba, unda cu hopi hende a cuminsa busca oro na costa nort di Aruba.
E hecho cu a haya oro na Aruba, a haci Aruba interesante pa Hulanda. E Commandeur na Aruba,
Jacob Thielen a informa e Gobernador Cantz’laar di Curaçao tocante e oro cu a ser haya na Aruba, y riba 4 di augustus 1824 Gobernador Cantz’laar a biaha pa Aruba pa bishita e diferente sitionan unda cu oro a ser descubri. Di e bishita aki a tene un journal di cual por saca afo cu riba e fecha di 24 di augustus, e fecha natalicio di Rey Willem I, a tene un fiesta grandi na “het dorpje aan de Paardenbaai” na unda cu algun cuidadano di Aruba tambe tabata presente. Durante e fiesta Gobernador Cantz’laar a brinda na honor di e cumpleaños di e Rey y a brinda bisando “Lang leve de Oranjestad! Zij groeije en Bloeije!. Di e manera aki “het dorpje aan de Paardenbaai” a haya e nomber di Oranjestad na honor di e cas real ‘Huis van Oranje.’ E ultimo aki segun e relato di Domi Bosch cu tabata na Aruba na aña 1827 y a skirbi riba e sucedido aki den su notanan haci den “Reizen in West-Indië” publica na aña 1836.
Ta importante pa menciona cu Adjudant di Gouverneur, R. F. Van Raders, a haya e tarea for di
Gouveurneur Cantz’laar pa raporta tocante e oro haya na Aruba. Na aña 1825, Van Raders a adapta e mapa di Aruba cu tabata data di aña 1820 y por a mira e nomber ‘het dorp van Oranjestad’ inclui riba esaki. A manda e mapa aki pa Rey Willem I, cual ta considera e prome biaha di e uzo oficial di e nomber ‘Oranjestad’.
Playa of ‘het dorpje aan de Paardenbaai’ a haya e nomber Oranjestad danki na e relacion colonial di Aruba y Hulanda. Sinembargo prome cu e relacion colonial aki a cuminsa, ya Playa tabata existi. Data arkeologico ta comproba rastronan indigena den Playa prome cu e epoca colonial na Aruba.
Den curason di Playa, na sitionan manera Fort Zoutman, Plaza Daniel Leo y e area di e stacion di
Arubus, a haya artefactonan di e periodo ceramico cu ta 900 pa 1500 aña despues di Cristo. Tin
indicacion cu Playa tabata e di seis pueblo di Indjan na Aruba, prome cu e yegada di e Spañonan.
E nomber Playa tabata comun den comunicacion di pueblo indigena y tambe di e comerciantenan di tera firme. Asina nos ta haya mapa di Aruba di aña 1794 cu ta menciona Puerto Caballos cu ta locual e Hulandesnan a yama despues Paardenbaai. E datonan aki ta mustra cu Playa su historia ta bay hopi aña mas atras cu Oranjestad.
Oro ta locual a duna Oranjestad balor den wowo di Hulanda, pero ta e historia di Playa ta locual mester biba den nos curason, ya cu asina nos ta haya sa mas di Aruba su prome habitantenan, comerciantenan y nos lasonan di semper cu tera firme. Ta e storianan di Playa ta locual ta e berdadero herencia cultural cu ta bal oro y cu ta bale la pena pa nos investiga, documenta, conmemora y sinti nos mes orguyoso di dj’e.