Op Muzikantendag worden diverse organisten gehuldigd

ORANJESTAD - Op 22 november 2024, de dag van de Heilige Cecilia, de patrones van alle muzikanten, die bekendstaat als de Dag van de Muzikant, organiseerde de afdeling Cultuur van Fort Zoutman een prachtige bijeenkomst waar verschillende legendarische muzikanten samen met hun families en hun draaiorgel Cah'i Orgel speelden om hen erkenning te krijgen voor hun inspanningen om onze folklore levend te houden door middel van draaiorgelmuziek.

De avond startte met een toespraak van Arthur Kelly over de geschiedenis van het Cah'i Orgel op Aruba, waarna dhr. Elias Halabi een gedetailleerde uitleg gaf over het proces van het vervaardigen van een Cah'i Orgel. Daarna gaf Ferdinand Franca uitleg en presentatie van volksdansen, en het eerste gedeelte van de avond eindigde met een prachtig gedicht dat aan Cah'i Orgel werd opgedragen, voorgedragen door de jonge Tai Kong Trimon.

Na een onderbreking met muziek van Cah'i Orgel, nam minister van Cultuur Xiomara Maduro het woord om de lijst door te nemen van alle muzikanten die op Muziekdag een erkenning van haar ontvingen. De draaiorgels die al meer dan honderd jaar bestaan, de muzikanten die de traditie van het draaiorgel behouden, een groep jongeren die zich inzetten voor het bespelen van orgelkasten, en Wiri die andere jongeren aanmoedigt om deze prachtige traditie te behouden.

Orgelkasten al ruim een eeuw actief

Onder de categorie "Draaiorgels  die al meer dan een eeuw actief zijn", worden erkend:

  • "De Porfiado" van Minguel Werleman, die al 119 jaar actief is en het enige orgel is met 9 onderdelen per cilinder en 37 hamers. Het draaiorgel heeft 5 eigenaren gehad en is nog steeds actief en vertegenwoordigt Aruba met trots.
  • "El Negrito Madito" van Rodney Werleman, 118 jaar oud en afkomstig uit Italië. Dit draaiorgel die hij van zijn grootvader Ale Werleman heeft geërfd is een symbool van voortdurende toewijding.  
  • "De diamant" van Hyginio Alejandro, beter bekend als 'Patan Farro, is 109 jaar oud. Dit draaiorgel is een symbool van constant gebruik en toewijding. Patan Farro is niet alleen de eigenaar, maar ook de restaurateur met een passie voor kunst.
  • "De Troubadour" van Roberto 'Roque' Koolman is een draaiorgel dat in 1920 vanuit Italië naar Aruba werd gestuurd. Roberto Koolman heeft de staat ervan hersteld en de geschiedenis behouden, waarbij de oorspronkelijke naam van het draaiorgel 104 jaar lang ongewijzigd is gebleven.
  • "Mijn wens" van Nelson Tiel is een orgel dat 116 jaar oud is en in 1907 uit Novara, een draaorgelfabriek in Italië, is geleverd. Het orgel bevat vier cilinders en is gespijkerd door Alphonso (Buchi) Boekhoudt.

Als legendarische draaiorgelmuzikant wordt erkend:

  • Elias Halabi, orgelmaker en cilinderspijkermaker. Elias is geboren in Curaçao, maar woonachtig op Aruba en draagt bij aan het versterken van de broederschap tussen Aruba en Curaçao op het gebied van Cah'i di Orgel. Elias bezit verschillende orgels en maakte ook het "Kleine Diablito"-orgel.
  • Het draaiorgel "Nieva Maria" van Juan Curiel is een dynamisch instrument dat betrokken is bij diverse culturele evenementen.
  • Nelson Tiel is de eigenaar van de draaiorgels "Istela" en "Mi Deseo". Nelson eert zijn familie met de namen van zijn orgels.
  • Denny "Den" Thijzen, een fan van de Cah'i Orgel-traditie en een persoonlijke ervaring met zijn loyaaldraaiorgel "Mi Amor".
    Reginald 'Nai' Felicia met zijn draaiorgel "Bucurui."
  • Nai is een cultuurliefhebber en organiseert het beroemde festival "Ban Topa cu nos Cah’i Orgelnan". 
  • Ruben Boekhoudt met zijn draaiorgel "Flores de Colores", een waardige erfgenaam van een familie van Cah'i Orgel, wiens creativiteit wordt weerspiegeld in het levendige draaiorgel.

Stimulusherkenning ging naar de jonge muzikanten:

  • Igmar Maduro, de erfgenaam van "Flor di Macubari" en een jonge pionier die nieuwe liedjes schrijft en actief is op Cah'i Orgel-festivals.
  • Joangelo 'Giovanni' Geerman, beïnvloed door zijn oom Esy Geerman, beheerst wiri en heeft een eigen draaiorgel, "Nos Herencia."
  • Jeromaine "Jerro" Paesch, die Cah'i Orgel beheerst met een opmerkelijk meesterschap.
  • Peterangelo Ras organiseerde in 2021 een festival van Cah'i Orgel, "Nos Dushi Caha." Peterangelo is een wicharero (trommel- en harkspeler) die inspireert met zijn passie om onze traditie te promoten en te behouden.

Minister Maduro bedankt Directie Cultuur voor het organiseren van de prachtige avond waarop de legendarische muzicanten van Cah'i Orgel geëerd konden worden voor hun inspanningen om de muziek en geschiedenis van het Cah'i Orgel te behouden.